Ik heb alvast plek voor mijn kinderen van ooit vrijgelaten in mijn verbeelding. Rond hun ontwikkelt zich langzaam een wereld waarin ze groot en gezond kunnen worden. Een plek waar de lucht gezond is, de aarde gezond is en dus het eten dat uit die aarde komt ook.

Ik verzin hoe ze geboren worden, in een ziekenhuis waar dokters het liefst zo weinig mogelijk medicijnen voorschrijven. Waar de dag begint met yoga of zwemmen in rivieren zonder chemicaliën of pis. Waar er zorgpersoneel op overschot is, omdat vooral uitgebreid babbeltjes geslagen moeten worden met patiënten en op doktersvoorschrift karaokeavonden georganiseerd. Waar heel goede koks in dienst zijn en voedsel als basis van herstel wordt gezien. Een wereld waar voedsel überhaupt gezond is, dat wil zeggen overwegend lokaal en altijd ecologisch. Ik verzin scholen die meer weg hebben van levende bibliotheken, waar leraren uit elk hout gesneden zijn. Waar kinderen zelf de boekenrekken aanvullen met hun kennis. Waarlangs grote voedselbossen liggen, waardoor jullie leren wat jullie in jullie mond stoppen. Dat jullie een eik bestuderen door naar een echte eik te kijken in plaats van één te zien op een foto die geprint is op een restant van een eik. Waar dans een belangrijk deel is van het curriculum. Net als' zorg', een hoofdvak dat bestaat uit een basis psychologie, geneeskunde, natuurbeheer en gemeenschapsvorming. Waar 'verbeelding' als de meest waardevolle en volledig uit te bouwen vaardigheid wordt gezien, dat het langs alle kanten aangemoedigd en gevoed wordt zodat er een wildgroei ontstaat van mogelijkheden en werelden. Dat het nooit kinderachtig wordt genoemd, nooit vals, onnozel of mislukt. Dat jullie verhalen horen die even waar als onfeitelijk zijn, verhalen zonder helden, zonder oorlogen tussen goed en slecht. Verhalen die ons fatalisme aantasten, die schreeuwen HET IS MOGELIJK DAT HET KAN!

Ik verzin een stad waarin jullie zich veilig voortbewegen.

Ik verzin een stad waarin jullie zich veilig voortbewegen. Waar fietsen voortdurend op metro's worden gezet. Waar skaters de stadsarchitecten inspireren. Ik verzin dat zondagen familiedagen zijn, die gepaard gaan met lange wandelingen. Dat familie een veel minder enge betekenis heeft. Dat er van die tantes zijn die jullie zelf hebben gekozen en extra paren grootouders die we ooit tegenkwamen op één van onze wandelingen. Ik verzin huizen waarin wij niet alleen leven. Waarin wij tuinen en livings delen en frigo's samen vullen om ze samen weer feestelijk te legen. Ruimtes waarin we rondkijken en tevreden constateren dat alles erin rustig kan sterven. Dat alles afbreekbaar is. Je bed, je nachtkast, het boek erop, de lamp ernaast, de beker water, de wekker. Dat alles weer stof zal worden net als jij. Een wereld waar mensen het recht hebben om te sterven wanneer ze dan nodig of opportuun vinden. Waar er voor alles slechts één lader bestaat en waar de paaseitjes een universele kleurcode kennen. Een wereld waar armoede tentoongesteld wordt in musea, naast dinosaurussen en ontploffingsmotors. Waar onder- en bovengrenzen bestaan aan hoeveel een mens mag en kan hebben. Waar jullie niet enkel het recht maar ook de ruimte hebben om jullie uit te drukken. Om op zoek te gaan naar jullie dromen, om jullie gender en seksualiteit te exploreren tot in nog onbekende uithoeken. Waar alles wat leuk is, omstandig gevierd wordt, zelfs als het niet evident is. Waar 'werken' iets is dat je doet voor de gemeenschap en voor de voldoening. Dat werk je leven niet is maar wel een trots deel van je bestaan. Waarin geld gewoonweg minder een ding is. Een wereld waar natuur geen plek is op de buiten of in het buitenland. Maar waar je middenin de natuur staat. Zelfs in de grootste stad. Waar lintbebouwing een folkloristische dans is, en voortuinen uit grind en gras een practical joke. Waar de markt de buurt tezamen houdt, waar het een agora is. En het epicentrum van de economie. Buurten waar altijd rivieren zijn om in te zwemmen. Omdat die rivieren proper en helder zijn, zo hebben kinderen het geleerd. Waar geen grenzen zijn, enkel aan de groei. Ik beeld mij in dat cultuur ook zo iets leuks, niet evident is. Een plek om je verbeelding te blijven trainen, een spirituele plek, een plek waar gemeenschappen ontstaan en worden uitgedaagd. Waar vele culturen naast elkaar ontplooien. Waar ze samensmelten en evengoed hun eigenheid behouden. Waar dat natuurlijk ook botst en wringt, maar dat net dat botsen en wringen als een hoge kennisvorm wordt beschouwd.

Ik verzin hoe jullie gaan dansen en laat thuis komen met schorre stemmen.

Ik verzin hoe jullie gaan dansen en laat thuis komen met schorre stemmen. Dat jullie luid meezingen omdat jullie gelukkig zijn. Omdat clubs veilige plekken zijn waar je je met een gerust hart in het donker hult. Waar in dat donker van alles kan gebeuren, het soort van 'alles' dat je verbeelding traint. Er groeit een democratie in jullie wereld, één die constant aftoetst of en hoe die moet bestaan. Een democratie die als kraakbeen een samenleving ondersteunt. Flexibel en stevig. Een samenleving die niet afdwingt maar ondersteunt. Die er enkel kan zijn als hij er is voor iedereen. Een plek waar het idee van illegaliteit gewoon lachwekkend is, omdat niemand het recht heeft jouw bestaan niet te herkennen. Een plek waar diversiteit gevierd wordt, waar het gezien wordt als rijkdom. Waar oud en jong graag samen aperitieven. Waar over politiek praten niet praten is over partijen, zeteltjes of mandaten maar over hoe verbeeldingen uit te bouwen, samen en in de praktijk. Waar het beroep politieagent niet bestaat, net als het beroep politicus. Volksvertegenwoordiger en volksverdediger misschien wel, er valt over te spreken. Waar mensen die 'macht' of 'status' denken te hebben terugbetaalde psychologische hulp krijgen. Waar van alles met rust gelaten wordt, de grootste delen van de oceaan bijvoorbeeld en de meeste dieren. Waar bibliotheken zijn voor al de spullen die je bijna nooit nodig hebt maar af en toe wel. Zoals zagen en hamers, auto's en discoballen. Waar jullie op jullie achttiende op wereldreis willen vertrekken. Dat jullie de fiets op de trein zetten en langzaam naar iets wat ooit Turkije heeft geheten glijden. Dat jullie daar gesprekken hebben in de talen die jullie gemeenschappelijk spreken en elkaar ook nieuwe talen leren. Dat jullie dan net na de wereldreis aan de ontbijttafel zitten en in opstand komen tegen mijn verzinsels, de verzinsels van de generatie boven jullie. Dat ik dan frons en denk 'Jezus moet dat nu' , maar hopelijk weet los te laten. Omdat deze fantasie en deze werkelijkheid wanneer ik hem wil behouden natuurlijk gewoon totalitair zou zijn. Dat jullie groter hebben leren dromen, verder leren denken, wilder zijn gaan verzinnen. Omdat ik van alles over het hoofd heb gezien, of te veel als vanzelfsprekend ben gaan vinden. Omdat het natuurlijk nooit klaar is.

Ik verzin dat jullie op een bepaald moment deze brief lezen en hard moeten lachen.

Ik verzin dat jullie dan op een bepaald moment deze brief lezen en hard moeten lachen, niet begrijpend hoe wat ik beschrijf 'fantasie' kan worden genoemd. Dat ik jullie dan moet verzekeren dat er in 2022 enorm veel mensen zijn die het ontzettend onrealistisch vinden wat ik mij hier zit te bedenken, een totaal van de pot gerukt verzinsel vinden ze het. Dat die het zich, hoewel hier geen magische wezens zijn en niets botst met de wetten van de fysica, gewoon niet kunnen inbeelden. Of het zich wel ergens kunnen inbeelden maar de weg ernaartoe niet, en ook ik weet op dit moment niet goed hoe die er uit ziet. Maar als één moeder, één auto kan opheffen voor haar kinderen. Kunnen alle denkbeeldige en minder denkbeeldige ouders misschien wel bergen verzetten samen. Misschien zijn we, met jullie in ons achterhoofd moedig genoeg.

Ik krijg zo langzaam het gevoel dat dit toch op hoop begint te lijken, maar laat het dan hoop zijn zoals Rebecca Solnit er in Hope in the Dark voor pleit: 'Hope is not a lottery ticket you can sit on the sofa and clutch, feeling lucky. It is an axe you break down doors with in an emergency. Hope should shove you out the door, because it will take everything you have to steer the future away from endless war, from the annihilation of the earth's treasures and the grinding down of the poor and marginal... To hope is to give yourself to the future - and that commitment to the future is what makes the present inhabitable.' Laat ons die bijl bovenhalen, laat ons alles doen wat nodig is, laat ons ons overgeven aan een nieuwe, nog niet verzonnen toekomst.

Dit is een ingekorte versie van een stuk dat eerder in Oikos verscheen.

Samenleving & Politiek, Jaargang 29, 2022, nr. 5 (mei), pagina 56 tot 58

• kinderen
• toekomst
• samenleving

INTERGENERATIONELE SOLIDARITEIT