Een jonge, linkse generatie denkers en doeners werd geboren voor of net na de omslag naar het nieuwe millennium. Het kon toen niet op in de periode. De gebraden kippen zouden ons in de mond vliegen, want de geschiedenis was voorbij en de liberale democratie had gezegevierd. Maar kijk, het kan verkeren. De aanslagen op de WTC-torens, een dolgedraaide markteconomie, de financieel-economische crisis van 2008, het surveillance-kapitalisme van big tech, de uitholling van sociale verworvenheden, Brexit en Donald Trump, en uiteraard klimaatverandering zorgden ervoor dat die droom radicaal uit elkaar spatte.

We maken momenteel spannende, moeilijke tijden mee. De inflatie, de energie- en koopkrachtcrisis, de oorlog in Oekraïne, de klimaatverandering, de aantasting van onze biosfeer, en de ene na de andere technologische omwenteling: het baart zorgen.

JONG EN LINKS

Deze nieuwe generatie wil daarom antwoorden, en snel. Zo is ze enorm bekommerd met klimaatverandering en het verlies aan biodiversiteit. Want dit gaat om hun toekomst. Er is geen werk, liefde of vreugde op een dode planeet. Het is voor velen onder hen de drive om na te denken over een betere wereld of/en er iets aan te doen. Maar ook de stijgende sociale ongelijkheid, de machtsconcentraties, en de uitbuiting en uitwassen van het (kapitalistische) systeem waarin we ons bevinden laten hen niet onberoerd. Deze millennials en Gen-Z'ers willen het anders. Net om die redenen vormen zij een belangrijke factor in de toekomst van links.

Hun onderbouwde ideeën, analyses, aanpak, verwezenlijkingen zijn vaak scherp, ontzettend vernieuwend en hebben impact. Deze nieuwe generatie denkers en doeners blinken uit in hun wetenschappelijkheid, modern denken en de durf om bepaalde, aangenomen waarheden te bevragen of omver te werpen. Daarenboven zijn het allemaal digital natives. Ze zijn bijzonder tech savvy en weten als geen ander hoe om te gaan met nieuwe media, gaande van Instagram-reels, podcasts tot LinkedIn- en YouTube-video's.

Deze nieuwe generatie denkers en doeners blinken uit in hun wetenschappelijkheid, modern denken en de durf om bepaalde, aangenomen waarheden te bevragen.

Maar over wie heb je het dan, hoor ik u al denken? De eerste, jongste en meest bekende is uiteraard Greta Thunberg (2003). Met haar schoolstakingen werd ze hét gezicht van een nieuwe, jonge generatie die zich zorgen maakt om het lot van deze planeet. Daarnaast kunnen we niet rond Grace Blakeley (1993). Met haar podcasts, boeken en analyses in het Britse, linkse Tribune houdt deze betrokken opiniemaakster de linkerzijde bijzonder scherp. Iemand als Adrienne Buller (1994) kan hierin niet ontbreken. Met haar boek The Value of a Whale gaf ze een snedige en sterk onderbouwde kritiek aan het adres van de 'groen kapitalisme'-ridders.

Clara Mattei (1988) is nog zo iemand. Zij stelde vast dat het idee van een stringent begrotingsbeleid een instrument is om (extreem-)rechtse politiek in het zadel te houden. Ik denk ook aan Timothée Parrique (1989). Deze Franse onderzoeker maakt momenteel furore als nieuwe Degrowth-denker, in navolging van de bekende Jason Hickel (1982). En ja, zelfs in Japan, toch wel een van de meest kapitalistische landen van de wereld, zien we iets opvallend. Daar schreef Kohei Saito (1987) een boek over Karl Marx en ontgroeien, wat resulteerde in ontzettend hoge verkoopcijfers. Ideologie is terug. En hoe.

SOCIALISME EN ECOLOGISME

Ook de steun aan de vakbond is bezig aan een opmars. Lang werd verteld dat een vakbond 'iets uit vervlogen tijden was' en dat we 'dat we dat misschien vroeger nodig hadden, maar nu toch niet meer'. Niet dus. De vakbond is en blijft anno 2023 brood- en broodnodig. Dat beseften ze in de VS toen vakbondsleider Chris Smalls (1988) het onmogelijke deed: een vakbondsafdeling oprichten bij techreus Amazon, een notoir anti-syndicaal bedrijf. In het VK wint de vakbond eveneens aan invloed. Kijk maar naar de (jonge) steun die verpleegkundigen van de NHS verkregen.

Het Amerikaanse zusterblad van Tribune is Jacobin. Het werd opgericht door Bhaskar Sunkara (1989) en de afgelopen jaren steeds populairder. Het is een spreekbuis voor heel wat jonge denkers en doeners, zoals de politica Alexandria Ocasio-Cortez (1989). Ook in ons Nederlandstalig gebied hebben we sinds kort een editie. Hoera! Filosofe en schrijfster Hannah Van Binsbergen (1993) zet er haar schouders onder. Hoe? Wel, dat lees je wat verder in deze editie.

We zien dat de rake opvattingen van columnisten zoals Anton Jäger en Martha Balthazar hun effect niet missen.

En over onze contreien gesproken. Hier bij ons zien we dat de rake opvattingen van columnisten en schrijvers zoals Anton Jäger (1994) en Martha Balthazar (1997) hun effect niet missen. En ook politiek zagen we hier een nieuwe generatie politici opstaan. Iedereen denkt natuurlijk aan Conner Rousseau (1992) en hoe hij via Vooruit flink aan de politieke boom heeft geschud, maar het werk van PVDA'er Jos D'Haese (1992) of Groen co-voorzitter Nadia Naji (1992) verdienen zeker ook hun plek.

Dit alles is nog maar een kleine staalkaart van het linkse landschap vandaag. Er zit wat aan te komen en het zal heftig worden. Niet voor ons, maar voor rechts. Het linkse momentum is nu. En het zal f*cking geweldig zijn.

Samenleving & Politiek, Jaargang 30, 2023, nr. 2 (februari), pagina 2 tot 4

• edito
• links
• jongeren