DE ZOEKTOCHT NAAR 'WIJ'

Bij deze wil ik het einde van het tijdperk van het 'ikke, ikke, ikke en de rest kan stikken' aankondigen en het tijdperk van het 'wij, wij, wij en samen kunnen we ademen' inluiden. De metafoor is niet lukraak gekozen, zoals je verder zal merken. De zoektocht naar 'wij'. Waar zal ik eens beginnen?

Laten we beginnen met het tegenovergestelde: het tijdperk van het 'ik'. Soms lijkt het alsof het te sterk is, te evident zelfs. Heel vaak vinden we dat het 'ik' de ultieme reden van ons bestaan is. We laten ons vaccineren tegen Covid-19 omdat het onze sleutel naar het 'Rijk der Vrijheid' is. Om opnieuw op café te kunnen gaan. Om te kunnen dansen. Of te fitnessen. Daar leek het toch op toen ik er de Vlaamse kranten op na sloeg. Vreemd. Want zou het kunnen dat als we ons laten vaccineren, we ook zorg dragen voor de anderen, de zwakkeren? Of hebben we ons misschien toch ook laten vaccineren om onze naasten en anderen weer te kunnen ontmoeten, te omarmen? Of om onze ouders en grootouders te kunnen bezoeken in hun woonzorgcentra? Was dat dan geen goede reden om het vaccin in onze arm te laten prikken?

Of neem nu de debatten in Vlaanderen over de klimaatcrisis. Ja, daar moest iets aan gedaan worden, maar het mocht de Vlaming vooral niet te veel kosten. Aan dure elektrische auto's, warmtepompen, zonnepanelen, isolatie of wat dan ook. Alsof een collectieve kost van de klimaatopwarming niet bestaat. Alsof ook hier de zwaksten niet de grootste slachtoffers zouden zijn. Alsof we niet allemaal in de Vesder kunnen verdrinken.

Journalisten en andere opinieleiders: denk ook eens aan 'wij'.

Pas op, ik ga ook graag dansen. Of iets drinken. Ik ga zelfs graag naar een voetbalwedstrijd. Maar ik doe dat vooral graag samen. Alleen is maar alleen. Ik ben maar ik. Ik word liever wij. En ik vind ook dat de klimaatkosten niet moeten worden afgewenteld op de zwaksten in de samenleving. Er zijn genoeg sterke schouders om de zwaarste lasten te dragen. Al zie ik hen dat wel niet doen. En mag dat dan eens gezegd worden? Of is het algemene narratief dan toch 'ik, ik, ik'? Dus, journalisten en andere opinieleiders: denk ook eens aan 'wij'.

ER IS MEER DAN GENOEG 'WIJ'!

Gelukkig is er nog meer dan genoeg 'wij'. Ik heb het zelf gezien. Tijdens de strenge lockdown in Marseille, waar ik woon en werk, scheerde de solidariteit hoge toppen. Het was nodig. Want in deze arme, gesegregeerde stad werd ineens honger geleden. Duizenden mensen die hun schamel brood bijeen scharrelden in de parallelle economie zaten ineens op droog zaad. Maar wat deden de Marseillais? Zij stroopten hun mouwen op en creëerden meer 'wij'. Met in iedere straat bijvoorbeeld een 'panier solidaire' met het opschrift: 'geef wat je kan, neem wat je nodig hebt.'

En ook in de klimaatcrisis zie je hoe steeds meer jongeren hun protestborden bovenhaalden en de straat op gingen om onze Vlaamse regeerders erop te wijzen dat het niet alleen om geld gaat maar om hun gezamenlijke toekomst. Toon wat ambitie en neem maatregelen die iedereen ten goede komen en niet alleen degenen die het zich kunnen permitteren. Elektrische wagens? Oké. Maar ondertussen het openbaar vervoer afbouwen? Niet oké.

WE KUNNEN MEER 'WIJ' CREËREN

Na het 'ik' is het dus hoog tijd voor meer 'wij'. En dat kunnen we organiseren. In Marseille heeft mijn goede vriend Tarik Ghezali daar zelfs een fabriek voor opgericht: 'La Fabrique du Nous'. Dat is nodig, vindt hij, want Frankrijk is kwaad (la France de la colère). Is het samenleven voorbij, vraagt hij zich af? En kunnen we het 'wij' opnieuw uitvinden of creëren? Vandaar 'La Fabrique du Nous', een denktank over het samen leven.

Na het 'ik' is het hoog tijd voor meer 'wij'. En dat kunnen we organiseren.

Natuurlijk kunnen we meer 'wij' creëren. Voor mij is het zelfs een fulltime job geworden. Met Wetopiazet ik het 'wij' centraal. Omdat 'wij' altijd betere oplossingen creëren dan 'ik'. Omdat 'wij' veel efficiënter is. En vooral omdat 'wij' ook veel plezanter is dan 'ik' alleen. Of het nu in Kaapstad is, in Tunis, Marseille of Oostende. Wetopia biedt de gelegenheid om verschillende mensen samen aan oplossingen te laten werken. Heel vaak ook mensen die elkaar zelden of nooit ontmoeten. Een vertegenwoordiger van het stadsbestuur komt in contact met de leider van een illegale bezetting in Kaapstad. Businessschool studenten met jonge gedetineerden in Marseille. Jonge cultuurmakers uit verschillende landen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten in de medina van Tunis. Of uiteenlopende bewoners van drie verschillende wijken in Oostende. Allemaal hebben ze een plek of een doel gemeen, en vinden ze elkaar om meer 'wij' te creëren.

Druppels op een hete plaat? Ja. Maar wacht maar tot al die druppels een stevige stortbui worden. Die hete plaat zal snel afkoelen. En we zullen merken dat een wereld met meer 'wij' een veel aangenamere plek is dan als we er alleen voorstaan. In het 'Rijk van de Vrijheid' zijn we samen vrij. Daarom kondig ik dus met volle overtuiging het 'Rijk van het Wij' aan.

• column
• Corona
• solidariteit