Een hele poos geleden opende ik mijn Facebook en zag ik een oproep van Anuna De Wever. Ze lanceerde een video om mee met haar te spijbelen voor het klimaat, naar het voorbeeld van Greta Thunberg. De aanleiding voor de actie was de onthouding van België bij het tekenen van het ecopact in Katowice, juist nadat er 75.000 mensen betoogden voor een beter klimaatbeleid. Als jonge klimaatactivist was dit de uitgelezen kans om mijn stem te laten horen. Ik spijbelde en nam deel aan de eerste mars. Ondertussen zijn we zeven maanden verder. Na 20 stakingsdonderdagen en de uiteindelijke verkiezingen eind mei is er veel veranderd, positief en negatief. Er kwamen in die twintig weken honderdduizenden mensen van alle generaties op straat om hun stem te laten horen. Allemaal samen met één gezamenlijke zorg: de toekomst.

Maar ondanks de vele protesten moeten we spijtig genoeg vaststellen dat er op politiek niveau zeer weinig is veranderd. De urgentie van het probleem is nog steeds niet doorgedrongen, ondanks alle signalen en wetenschappelijke studies. Na al die maanden zijn er nog geen ingrijpende maatregelen genomen en is klimaatverandering nog geen prioritair thema op de politieke agenda. Wat meer nodig is dan ooit. Dit raakt vele mensen, ook mij, heel erg. Hoeveel meer kunnen we nog doen, vraag ik me dan af.

Tegelijk denk ik aan alle mooie dingen die zijn veranderd en gebeurd in de laatste paar maanden. Nog nooit waren zoveel mensen bezig met het klimaat, en was er zoveel aandacht in de pers. Vele mensen zijn gaan beseffen wat de omvang is van het probleem en hebben hun eigen gedrag in vraag gesteld. Men is bewuster gaan leven. Klimaat is eindelijk een thema dat niet meer gemarginaliseerd wordt. Hierdoor is er ademruimte voor wetenschappers, journalisten, schrijvers en zelfs activisten. Kennis wordt gedeeld op vele fora. Ook in verschillende andere Europese steden kwamen jongeren op straat en is er contact gelegd. We stellen vast dat de straat voorloopt op de politiek.

Al deze mensen en de veranderingen brengen een hele boel positieve energie met zich mee. Je kan dan zeer cynisch en angstig worden van de stilstaande politiek. Maar in de laatste maanden heb ik met veel mensen gepraat en me verder verdiept in de problemen en de oplossingen. Ik besef nu meer dan ooit dat de mensheid voor een keuze staat. We kunnen kiezen voor een toekomst binnen het huidige systeem waardoor we geconfronteerd zullen worden met vele problemen zoals extreme droogte, natuurbranden, watertekorten, honger, oorlog, grote vluchtelingenstromen, het ineenstorten van de globale economie, … om er maar enkele op te noemen. Anderzijds kunnen we ook kiezen om een nieuwe weg in te slagen. Een toekomst met meer groen, meer duurzame energie, meer plaats voor samenleving, gezondere lucht, een betere economie en meer sociale rechtvaardigheid. Het feit dat naast een beter klimaat er ook zoveel andere opportuniteiten aan vasthangen drijft veel mensen, inclusief mezelf. Dit is iets om me aan vast te houden wanneer de politiek geen fundamentele toekomstgerichte keuzes maakt en kiest voor verandering. Omdat klimaat alles overtreffend is en er zoveel opportuniteiten aan vasthangen zal het uiteindelijk ook de politieke agenda treffen. Spijtig genoeg is er maar een zeer korte tijdspanne waarin we het tij nog kunnen keren. Het is die keuze die we naar de toekomst toe willen afdwingen met Youth for Climate.

De twintig weken van betogingen hebben we altijd als seizoen één beschouwd. Op dit moment bereiden we ons druk voor met de kernleden en plaatselijke afdelingen op seizoen 2. Ik voel dat er meer enthousiasme is dan ooit om ons nog meer in te zetten. We hebben niet helemaal bereikt wat we voor ogen hadden, toch is er ook veel positief gebeurd en dit voedt onze gedrevenheid.

Enkele weken geleden formuleerde we nieuwe doelstellingen. Eén van de voornaamste doelen is het verbreden van de beweging. We zijn ervan overtuigd dat iedereen moet mee zijn in een eerlijk klimaatverhaal. De nadruk wordt dus ook gelegd op sociale rechtvaardigheid.

Het steeds meer betrekken van nieuwe mensen is noodzakelijk om de druk op de beleidsmakers te verhogen. Zo kan de klimaatbeweging een verhaal schrijven waarin burgers samenwerken met moedige politici. Een verhaal waarin we kiezen voor een inclusieve systeemverandering. Alleen op die manier kunnen de geformuleerde cruciale doelstellingen uit het IPCC behaald worden. Wat van belang is voor het voortbestaan van ons ecosysteem.

Op dit moment ben ik hoopvol als ik naar de toekomst kijk. Ik hou me vast aan alle mooie verhalen die al geschreven zijn en die we nog kunnen schrijven. Er zijn maar zeer weinig zaken radicaal veranderd, maar de kiemen voor een nieuwe toekomst zijn gelegd. Verandering gaat traag, en is altijd het gevolg van demonstratie en protest. Ik denk dan spontaan aan het vrouwenstemrecht en mei '68. Nu is het aan de bevolking van vandaag, jong en oud. Samen zullen we op straat komen en mensen overtuigen om hetzelfde te doen. Samen zullen we werken aan een betere toekomst.

Ik sluit graag af met de volgende quote van Winston S. Churchill. 'Now this is not the end, it is not even the beginning of the end. But it is perhaps the end of the beginning'.

Deze bijdrage verscheen in de SamPol-zomerreeks Hoop 2019

• Hoop 2019