In het debat over het klimaat duikt steeds meer de vraag op hoeveel het beleid kost en wie het gaat betalen. Een klassieke methode om menselijk gedrag te sturen is door belastingen te heffen op ongewenste handelingen. Zo wil men dezer dagen graag de wereld redden door zaken hoger te belasten. Hopelijk wordt er niets belangrijks mee betaald want als een ontradende taks succesvol is verdwijnt ze vanzelf.

Het eerste idee van onze Vlaamse minister van Leefmilieu was vliegreizen duurder maken. Dat kwam kort na zegebulletins van Brussels Airport dat ze 6% meer passagiers mochten ontvangen. Hoe onze minister zal verhinderen om voortaan uit Eindhoven of Charleroi te vertrekken is niet direct duidelijk. En vooral, een pak volk vliegt zonder zich zorgen te moeten maken over de prijs van hun ticketje. Niet enkel de jets in Davos maar ook de 10% passagiers in businessclass illustreren dat. Die blijven niet thuis voor een paar honderd euro extra.

Een sociale oplossing is iedereen ter wereld een recht geven op 1 vliegreis (H/T) per jaar. Wie die eerste vlucht boekt doet dit aan hetzelfde tarief als vandaag. Wie nog eens op reis wil gaan, moet een recht kopen. Daarvoor komt er een virtuele beurs waar wie niet wil of kan vliegen z'n recht kan verhandelen. Denk maar aan de handel in emissierechten. In 2017 vlogen er meer dan 4 miljard passagiers, daarmee kan je al een flink aantal wereldburgers een reis geven. Voor een tweede reis betaal je wat meer, een derde reis wordt een duurder verhaal. Zo wordt het aantal vluchten beperkt, en tegelijk is er een mooie transfer van veel-vliegers naar wie met de trein op reis gaat, of gewoon rondfietst. Hoe duur zo'n recht wordt zal de vrije markt wel bepalen. En als de overheden ter wereld het vliegen écht willen laten dalen, kopen ze zelf vliegrechten op om ze te kunnen rantsoeneren.

Nog een ideetje voor de Vlaamse regering. Met het allang geplande rekeningrijden betaal je voortaan een kilometerheffing. Men zou tegelijk de Inverkeerstelling (BIV) verlagen maar daar heb je niet veel aan als je geen nieuwe auto koopt. In plaats van een forfaitair bedrag per kilometer voor elke auto, zou men het tarief moeten moduleren in verhouding tot waarde van de auto. Wat trouwens ook wel voor parkeer- en verkeersboetes mag gelden. Zodat een 2CV niet even veel als een Rolls-Royce moet betalen. Zo niet maakt rekeningrijden enkel vrije baan voor de door het bedrijf betaalde BMW wanneer al die armoezaaiers thuisblijven.

Samenleving & Politiek, Jaargang 26, 2019, nr. 2 (februari), pagina 88