Samenleving en politiek organiseert om de twee jaar de Zola-prijs voor het beste politieke essay. De jury moest zich deze keer buigen over 25 inzendingen. En, het moet gezegd, het niveau lag bij deze lichting opmerkelijk hoger dan anders.
De thema’s van de inzendingen passen allemaal in het profiel van Samenleving en politiek. Ze behandelen één voor één belangrijke discussies van onze tijd. Zo bevatten meerdere bijdragen een echte aanklacht tegen onze moderne communicatie- en consumptiemaatschappij waar er nog weinig plaats en tijd is voor de dingen die echt tellen: het contact tussen mensen, het behoud van de natuur, het respect voor de anderen, een grotere gelijkheid tussen Noord en Zuid. Natuurlijk zullen alle deelnemers eerst eens goed gelezen hebben in Sampol en dan pas aan de slag gegaan zijn. Maar toch, in hun themakeuze zijn ze zeker geslaagd.
We vermelden graag een interessante bijdrage waarin een oplossing voor het vergrijzingsprobleem wordt voorgesteld. In ‘Vergrijzing … Wachten op de truc met de duif ‘ zegt Joeri Laureys dat we de vergrijzing best op z’n Japans oplossen. We kunnen onze ouderen sturen naar pensioendorpen in derdewereldlanden of landen van het vroeger Oostblok. Daar zijn de lonen lager en hen daar verzorgen is daarom ook veel goedkoper. Hoogst cynisch, dat beseft de auteur ook wel, maar in elk geval duidelijk om de hoogdringendheid van het vergrijzingsprobleem te illustreren.
Over een ander interessant en nog steeds actueel onderwerp vermelden we ook graag het artikel van Aagje Ieven ‘Geen plaats voor feministen in België? Over gelijke rechten, vrijheden én kansen onder Paars I.’ Haar tekst is zeer goed en zal zeker een plaats krijgen in een van de komende nummers van Sampol. Dat ze de eerste drie plaatsen niet haalde komt niet door een minder goede tekst maar door het feit dat de drie winnaars een zo mogelijk nog prangender thema hebben aangepakt. Elke Deprost verdient een eervolle vermelding voor haar inzending. Slechts vijftien is ze, maar ze slaagt erin haar diepgaande analyse van het leven mooi op papier te zetten.
Nu, over de winnaars kunnen we kort zijn. Hun teksten worden in deze speciale Zola-bijlage gepubliceerd. Het lijkt of ze afgesproken hebben want de drie teksten passen mooi bijeen. De derde plaats gaat naar Stefanie Dierckxsens met ‘De problematische Europese identiteit. De paradoxale houding van de EU t.o.v. de Turkse dictatuur.’ De tweede prijs is voor Frederic Diependale met ‘Burgers zoals alle anderen! De Euro-islam van Tariq Ramadan.’ En de grote winnaar is Nikolaas Rossillion met zijn schitterende bijdrage ‘Hedendaags Machiavellisme: de Turkse Prinsen.’ In eerste instantie leek het evident om slechts een van de twee teksten over Turkije en de Europese Unie te kiezen, maar konden we een inzender bestraffen omdat de andere toevallig met hetzelfde zat? Dat de situatie in Turkije en zijn toetreding tot de EU twee deelnemers aan het schrijven hebben gezet bewijst hoe belangrijk dit thema is. Beide bijdragen vullen elkaar bovendien perfect aan: de ene behandelt de Turkse houding en de andere de Europese houding t.o.v. de toetreding. De tweede prijs, net in het midden, gaat naar een essay waarin met de hulp van Tariq Ramadan een weg wordt gezocht voor een Europese islam en waarin gepleit wordt voor een constructieve dialoog.
Zo, afgesproken of niet, deze speciale Zola-editie is een erg lezenswaardig themanummer geworden.

Valeria Mulhall
redactiesecretaris

Samenleving & Politiek, Jaargang 11, 2004, nr. 3 (maart), pagina 1

• Emile Zola-prijs