Sinds het ontstaan van het conflict tussen Israël en Palestina zijn al meer dan 31.000 mensen overleden, waarvan 70% vrouwen en kinderen. Meer dan 73.000 mensen raakten gewond, terwijl er nauwelijks nog medische zorg kan worden geboden.

De situatie wordt met de dag erger. Mensen sterven van honger en ontbering. Humanitaire hulp raakt erg moeilijk ter plaatse en bereikt niet meteen diegenen die er het meest nood aan hebben. Ondertussen brengen de onderhandelingen over een staakt-het-vuren geen oplossing en dreigt de Israëlische regering met een aanval op de stad Rafah, waar meer dan 1,5 miljoen Palestijnen op de vlucht zich hebben verzameld.

De humanitaire crisis is ongekend. En we weten het. Ondanks het feit dat journalisten het werk onmogelijk wordt gemaakt, bereiken ons via sociale media regelmatig de meest schokkende beelden en berichten.

In Europa wordt de druk op Israël verhoogd. Jammer genoeg maakt dit voor de mensen in Gaza op dit moment geen enkel verschil.

Waar aanvankelijk nog zeer terughoudend gereageerd werd op de manier waarop Israël de aanval van Hamas probeerde te vergelden, wordt ondertussen al iets sterkere taal gebruikt. De steun van de VS aan het Israëlisch beleid kalft af en ook in Europa wordt de druk op Israël verhoogd. Jammer genoeg maakt dit voor de mensen in Gaza op dit moment geen enkel verschil. Zij leven tussen het puin, op zoek naar drinkbaar water en iets eetbaars, terwijl ze rouwen om de geliefden die ze verloren.

EEN VISUM AANVRAGEN IS QUASI ONMOGELIJK

De onzekerheid bij de familieleden die in het buitenland verblijven, is bijzonder zwaar. Door de slechte internetverbindingen is vaak gedurende meerdere dagen geen contact mogelijk. De angst dat ouders, broers of zussen overleden zijn of gewond raakten, is groot. Iedereen die in Gaza familie heeft, wil hen daar wegkrijgen, maar helaas is dat niet mogelijk.

Ondanks dat dagelijks mensen sterven door geweld, ziektes en ondervoeding, wijzigen de Europese landen hun visumbeleid niet. Wie uit Gaza weg wil, moet een visum aanvragen. Dit is voor de meeste mensen onmogelijk. Wie een visum wil, moet dit immers persoonlijk aanvragen bij een Europese diplomatieke post, maar die zijn er niet meer in Gaza. De gevaarlijke situatie noopte alle Europese landen om hun diplomatiek personeel weg te halen. Wie een visum wil aanvragen, moet dus Gaza uit geraken en op de ambassade in Caïro of Jeruzalem geraken. Die grenzen naar Egypte en Israël zijn echter hermetisch afgesloten.

Wie een visum wil, moet dit persoonlijk aanvragen bij een Europese diplomatieke post, maar die zijn er niet meer in Gaza.

In ruil voor bedragen die oplopen tot 10.000 euro per persoon worden radeloze Gazanen door corrupte Egyptische grenswachters toch toegelaten om de grens over te steken. Via crowdfunding proberen velen aan dit bedrag te geraken. Maar daarmee is het probleem nog niet opgelost.

Een visum om uit een oorlogssituatie weg te geraken, bestaat immers niet. Men moet kiezen tussen een visum Kort Verblijf als toerist, waarbij men moet aantonen dat men de intentie heeft om na afloop van het visum van maximaal 90 dagen terug te keren naar Gaza, of een visum Lang Verblijf op basis van gezinshereniging. Dat laatste kan echter alleen aangevraagd worden door leden van het kerngezin, met name de partner en de minderjarige kinderen van wie al in België woont. Ouders, broers of zussen hebben geen recht op zo’n visum. Voor hen zit er niets anders op dan een humanitair visum aan te vragen. Een procedure die niet uitgewerkt is in de Vreemdelingenwet, waarbij de aanvrager volledig is overgeleverd aan de discretionaire macht van de ambtenaren van de Dienst Vreemdelingenzaken en de behandelingsduur doorgaans een jaar bedraagt.

Voor de meeste mensen is de situatie dan ook uitzichtloos. Nochtans is een oplossing niet zo moeilijk. Na daartoe veroordeeld te zijn geweest door de rechtbank laat de Dienst Vreemdelingenzaken in België ondertussen mensen die in aanmerking komen voor gezinshereniging in bepaalde gevallen toe om die aanvraag digitaal in te dienen. De aanvragers hoeven dus de grenswachters niet te betalen om in Egypte te geraken om de aanvraag te gaan indienen op de Belgische ambassade. Ze doen dat in alle veiligheid van op hun laptop.

MAAK HUMANITAIRE VISA VIA DIGITALE WEG MOGELIJK

In een opiniebijdrage in De Morgen (23/1) werd gepleit voor het invoeren van de mogelijkheid om ook humanitaire visa aan te vragen via digitale weg. Tot hiertoe werd aan deze oproep nog geen gevolg gegeven.

Het is hoog tijd dat deze vraag op de Europese politieke agenda komt. Het is duidelijk dat de situatie in Gaza met de dag erger wordt en de mensenrechtenschendingen alsmaar toenemen. Wat moet er nog gebeuren om de Europese landen te doen inzien dat hulpgoederen droppen slechts een druppel op een hete plaat is? Dat het hoog tijd wordt dat mensen kunnen worden geëvacueerd?

Het is hoog tijd dat de vraag voor humanitaire visa via digitale weg op de Europese politieke agenda komt.

Het contrast met de aanpak van de oorlog tussen Oekraïne en Rusland kan niet groter zijn. In dat conflict kwamen de Europese leiders vrijwel meteen overeen om Oekraïense vluchtelingen tijdelijke bescherming te bieden. Ondertussen worden in Europa ongeveer zes miljoen mensen opgevangen. Wetende dat er in heel Gaza slechts 2,2 miljoen mensen wonen, is het dan ook onbegrijpelijk dat geen veilige vluchtroute voorzien wordt voor zij die willen ontsnappen aan de oorlog. Op dit moment is Belgische voorzitter van de Raad van Europa. Een mooie gelegenheid om te tonen dat wij het in België menen met de bescherming van mensenrechten. Waar wacht men op?

• visum
• Gaza
• oorlog
• column